Jak nauczyć się myślenia strategicznego?

Jest takie szachowe powiedzenie, że każdy pionek jest potencjalnym hetmanem...
Intrygujące? Zapewne kojarzysz też słowa Konfucjusza, że nawet najdłuższa podróż zaczyna się od pierwszego kroku. albo jeszcze inne powiedzenie… że nie od razu Rzym zbudowano.
Wszystkie te myśli łączy jeden czynnik: przekonanie, że pierwszy ruch jest bardzo ważny. Jeden z największych starożytnych myślicieli Dalekiego Wschodu, Sun Tzu, mawiał że: „Metody wojenne są następujące: pierwsza to pomiar odległości, druga to ocena wojsk, trzecia to określenie liczebności armii, czwarta to względne oszacowanie sił, a piąta to zwycięstwo”.
Nie chcemy wojny, ale…
W biznesie, podobnie jak w życiu, zwykle nie dążymy wojny, to nie oznacza, że inni nie prowadzą działań wojennych. Oczywiście, daleko mi do stwierdzenia – idź na wojnę – ale na pewno bliskie jest mi podejście, w którym warto doceniać małe rzeczy, takie jak pierwszy krok (u Sun Tzu to pomiar odległości). W końcu małe rzeczy, połączone w strategię (u Sun Tzu pięciu metod wojennych) prowadzą do… dużych rzeczy (zwycięstwa). I tak, jak pisałem w poprzednim artykule Myślenie strategiczne – czym jest i jak może Ci pomóc? strategiczne myślenie to kompetencja, która może się przydać na wielu frontach. Pytanie więc brzmi…
Od czego rozpocząć naukę myślenia strategicznego?
Nie zaskoczę Cię, nie jest to łatwe, ale za to być może zaskoczę Cię stwierdzeniem, że umiejętność strategicznego myślenia jest kompetencją, nie talentem. Tak uważam i moim zdaniem warto rozpocząć od zmiany mindsetu z reaktywnego na proaktywny. Nie jest to proste, ale skuteczne. Weź odpowiedzialność za swoje decyzje i rozwijaj umiejętność podejmowania lepszych. Dlaczego lepszych? Jak wynika z badań (Leinwand, Mainardi, 2013) 92% liderów i menedżerów nie radzi sobie z tworzeniem strategii, jak i jej wdrażaniem, dlatego warto pracować nad bardziej efektywnymi decyzjami i strategiami długoterminowymi.
Jakie są kolejne kroki?
Polecam praktykować i nie przejmować się (zbytnio) porażkami. Moim zdaniem, niemal oczywistym jest, że pierwsze próby mogą (a wręcz prawie na pewno) zakończą się niepowodzeniem, ale to nic. Jeśli aspirujesz do 8% osób, które radzą sobie z zagadnieniami strategicznymi, to wiedz proszę, że to nie jest przypadek, że mniej niż 1 na 10 osób podoła zadaniu. Jeśli chcesz być taką osobą, to warto dać sobie przestrzeń na popełnianie błędów i co najważniejsze, wyciąganie lekcji z porażek. W moim odczuciu warto na tym etapie zdać sobie sprawę, że porażki są integralną częścią procesu edukacji. Wiem, że funkcjonują na rynku złotouści trenerzy, którzy obiecują szybkie efekty, ale strategia w założeniu jest długoterminowa i efektów spodziewaj się po pewnym czasie.
Jak Ty możesz ćwiczyć?
Aby rozpocząć pracę nad strategicznym myśleniem, proponuję Ci wykorzystać elementy gry w szachy. W tym miejscu chcę zaznaczyć jedno, ponieważ często pytają mnie o to uczestnicy moich szkoleń, warsztatów i wystąpień: nie musisz umieć ani nauczyć się gry w szachy, aby móc skorzystać z lekcji, które królewska gra oferuje. I tak umiejętność strategicznego myślenia możesz rozwinąć wykonując ćwiczenia. Zanim przejdziemy do przykładu ćwiczenia, potrzebujesz wiedzieć jak porusza się szachowa wieża.
Wieża porusza się (tak jak na diagramie poniżej) o dowolną liczbę pól w liniach pionowych i poziomych, do pierwszej przeszkody. Natomiast bijemy wieżą, przesuwając się o dowolną liczbę pól do pierwszej bierki lub do końca szachownicy.

Czas na ćwiczenie. W ilu krokach, najszybciej, można zbić białą wieżą, wszystkie, statycznie stojące czarne pionki?

Widzisz jak to zrobić?
W pierwszym kroku należy zastanowić się nad pionkiem e5 oraz e2. Jeśli dobrze się przyjrzysz, to zauważysz, że po zbiciu pionka e2 w pierwszym kroku, nie jesteś w stanie zbić, w dwóch ruchach, pionków e5 i h2. Dlatego rozwiązaniem jest zbicie pionka e5 w pierwszym kolejności i następnie: e2 oraz h2.
Jak widzisz, elementy gry w szachy wpływają na rozwój strategicznego myślenia i warto przyjrzeć się bliżej sprawie. Polecam Tobie samodzielną pracę w domu i już na koniec… zadanie strategiczne dla chętnych! 🙂
Zadanie: Zbij czarną wieżą, wszystkie (statycznie stojące) białe pionki w najkrótszym możliwym czasie czasie.

Powodzenia! Szach-Mat! 🙂
Autor:
Michał Kanarkiewicz – uczy myśleć strategicznie i logicznie metodami aktywnymi. Dzięki jego metodologii zespoły zaczynają myśleć skuteczniej i z szerszą perspektywą. Wykorzystuje strategie szachowych mistrzów do pokazywania sposobu, w jaki firma może urosnąć.
Do grona jego klientów należą międzynarodowe organizacje takie jak: Ernst & Young, Heineken, Volvo, UBS, Santander Bank Polska, Bank Zachodni WBK, Capgemini i Rockwell.
Szachista i instruktor szachowy certyfikowany przez Polski Związek Szachowy. Autor pierwszego w Polsce, bestsellerowego, podręcznika szachowego tego typu dla rodziców i nauczycieli pt. „Lekcja strategii. Jak ROZWIJAĆ dzieci poprzez naukę gry w SZACHY”. Nauczył gry w szachy blisko 30 000 osób.
Ambasador królewskiej gry w Polsce, właściciel Szkoły Szachowej i mówca inspiracyjny. Regularnie występuje na dużych scenach wydarzeń biznesowych oraz związanych z rozwojem osobistym i zawodowym. Wystąpił z Nickiem Vujicicem, przed publicznością liczącą 5000 osób, zgromadzoną w Hali Stulecia we Wrocławiu.