Jakie procesy w centrach logistycznych można zautomatyzować dzięki technologii? Jakie kompetencje są najbardziej doceniane i jak wygląda ścieżka rozwoju pracownika w Amazon? Jak gigant e-commerce radzi sobie w sytuacji pandemii i jakie rozwiązania zostały wprowadzone, by zwiększyć bezpieczeństwo pracowników? Grzegorz Kiszluk, redaktor naczelny brief.pl rozmawia z Marianem Sepesim, dyrektorem regionalnym Amazon.
Mamy teraz nietypową sytuację, nikt się jej nie spodziewał. Amazon, jak cała branża e-commerce można powiedzieć, jest beneficjentem zaistniałych okoliczności. Jak wzrost zamówień wpłynął na organizację pracy w centrach logistycznych i obsługę zamówień?
Amazon w Polsce stworzył ponad 16 000 stałych miejsc pracy w 8 Centrach Logistyki E-Commerce, w Centrum Rozwoju Technologii Amazon w Gdańsku i oddziale Amazon Web Services w Warszawie. To ogromna odpowiedzialność.
Sytuacja związana z pandemią zaskoczyła wszystkich i musieliśmy w ekspresowym tempie przeorganizować wiele procesów. W Amazon wierzymy, że w tym momencie mamy do odegrania kluczową rolę polegającą na wspieraniu naszych pracowników, klientów oraz społeczności lokalnych. Chcemy mieć pewność, że klienci będą otrzymywali na czas podstawowe produkty. Wraz z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, odnotowaliśmy wzrost liczby osób kupujących online, ponieważ wiele z nich nie ma innej możliwości zdobycia niezbędnych artykułów. Dlatego m.in. zamówienia na żywność, produkty zdrowotne, środki higieny osobistej, książki oraz artykuły potrzebne do pracy w domu mają obecnie nadany najwyższy priorytet obsługi. Ściśle współpracujemy również z naszymi partnerami, aby jeszcze sprawniej przyjmować transporty towarów, magazynować je i wysyłać do klientów z całego świata.
Polski rynek jest dla nas niezwykle ważny, dlatego chcemy wspierać lokalnych przedsiębiorców. Zachęcamy ich do sprzedaży swoich produktów na Amazon.de, platformie, która od 2016 roku dostępna jest w polskiej wersji językowej. To ogromna szansa, aby rozwinąć swój biznes, zyskać nowe rynki zbytu i nowych klientów, szczególnie w obecnej sytuacji. Ze strony Amazon.de korzystają nie tylko Niemcy i Polacy, ale również Austriacy, Czesi czy Szwedzi. Platforma oferuje duży wybór produktów i bezpłatne przesyłki w przypadku zamówień powyżej 39 EUR. Dziś z tej strony korzysta wielu klientów z naszego kraju. Cieszymy się, że ta nowa funkcjonalność przybliża nas do celu, jakim jest umożliwienie zakupu dowolnego produktu, na każdej z naszych europejskich stron, bez żadnych barier.
Wciąż rozwijamy także inne nasze usługi z polskim interfejsem jak np. Amazon Music czy Amazon Prime Video.
Coraz więcej procesów logistycznych automatyzuje się, wśród nich także te, w których do tej pory był niezbędny człowiek. Amazon jest pionierem w takich rozwiązaniach. Czy technologia zastąpi człowieka? W jakich procesach, na pewno człowiek pozostanie?
W Amazon nowe technologie i rozwiązania zostają wdrażane w celu zwiększenia bezpieczeństwa, ułatwienia wykonywania zadań naszym pracownikom, i skrócenia czasu realizacji zamówień. Co więcej, automatyzacja procesów i wykorzystanie robotów w pracy centrów logistyki sprawia, że gama stanowisk się rozszerza. Musimy pamiętać, że każdy robot czy maszyna wymagają instalacji, serwisowania i aktualizacji oprogramowania. Sprawia to, że ludzie są niezbędnym elementem naszej działalności. Potencjał ludzki, indywidualne umiejętności i kompetencje pracowników to fundament naszego sukcesu, bez którego nie moglibyśmy się rozwinąć. Od kiedy wprowadzono Amazon Robotics w 2012 r., w centrach logistyki e-commerce Amazon odnotowano pięciokrotny wzrost zatrudnienia (ok. 300 000 osób na całym świecie).
Warto dodać, że Polacy, jako jedni z pierwszych na świecie i pierwsi w Europie, mieli możliwość pracy z Amazon Robotics już w 2015 r., kiedy to 270 robotów trafiło do wrocławskiego Centrum Logistyki E-Commerce. W Kołbaskowie koło Szczecina powstał w listopadzie 2017 r. kolejny obiekt tego typu. Ponad 3 500 zatrudnionych na stałe pracowników, w tym wyspecjalizowanych inżynierów, na co dzień pracuje tam z 3 200 robotami. Niedawno w Gliwicach otworzyliśmy ósme centrum logistyki Amazon w Polsce. Naszych pracowników w codziennych zadaniach wspiera tam ponad 3 900 robotów. Polska jest zazwyczaj pierwszym krajem w Europie, gdzie wprowadzamy nowe technologie robotyczne. W Okmianach i w Szczecinie np. działają roboty paletyzujące, które przenoszą całe palety pojemników. Dzięki temu praca nie tylko jest wygodniejsza, ale również pracownicy nie muszą wykonywać wielu prostych, powtarzalnych zadań i mogą skupić się na tych bardziej skomplikowanych i rozwijających.
Jeśli zgadzamy się, że są obszary, w których człowiek jest niezastępowalny, to jakie kompetencje miękkie (te niezastępowalne przez maszyny, drony i roboty) są najbardziej doceniane w zespole Amazon?
Zespoły naszej firmy tworzą ludzie o indywidualnych umiejętnościach, cechach czy kompetencjach, które cenimy w Amazon. Zaangażowanie, skupienie na perspektywicznych projektach, kreatywność i praca z pasją to tylko niektóre z cech naszych pracowników. Szukamy przede wszystkim osób zmotywowanych, które chcą stać za uśmiechem w logo Amazon. W codziennej pracy kierujemy się 14 Zasadami Przywództwa. Są to m.in. praca z pasją dla klienta, odważne myślenie i wyrażanie opinii, pokora, poszukiwanie przełomowych rozwiązań i osiąganie najwyższych standardów.
W jednym z wywiadów wspominają Państwo, że proponujecie swoim pracownikom program „Postaw Na Swój Rozwój”. Czy są to standardy ogólnoświatowe, czy może są jakieś względy, które powodują, że w Polsce ten program wygląda inaczej?
Wierzymy, że dobre miejsce pracy wymaga odpowiednich warunków do rozwoju. Dlatego uruchomiliśmy program „Postaw na swój rozwój”. Jest to inicjatywa realizowana globalnie, dla osób, które pracują w Amazon od co najmniej roku. To okazja, aby rozwinąć swoją karierę poprzez naukę na kursach zawodowych, certyfikowanych lub przygotowawczych. Każdy pracownik, który weźmie udział w programie, ma możliwość wyboru kursu kształcenia, którego koszty nawet w 95% (do 26 tys. złotych w ciągu 4 lat) pokryje Amazon. Można wybrać szkolenia, które w żaden sposób nie są związane z zakresem działalności Amazon. Chcemy, aby nasi pracownicy przede wszystkim zdobywali nowe umiejętności i kompetencje szczególnie poszukiwane na rynku pracy i realizowali swoje plany. Co ważne, nie wymagamy podpisywania umowy lojalnościowej – chcemy podnosić kwalifikacje naszych pracowników. Od momentu uruchomienia programu wzięło w nim udział już ponad 25 tys. pracowników Amazon, w tym ponad 1200 w Polsce. Przykładowe kursy, z jakich mogą korzystać uczestnicy to Administracja i Finanse, prawo jazdy kat. C, Informatyka w zakresie analizy danych lub technik komputerowych, kształcenie na asystenta dentystycznego czy mechanika samochodowego. Jak widać, zasięg kursów jest szeroki, a więc każdy pracownik może znaleźć coś dla siebie.
Raz na jakiś czas media obiegają informacje o nieprawidłowościach zdarzających się w Waszych centrach. Nie chowacie głowy w piasek, rozwiązujecie te problemy nie tylko medialnie, ale też wypracowaliście liczne narzędzia i procedury, które pozwalają Wam szybko dowiadywać się o nich i na bieżąco reagować na pojawiające się nieprawidłowości. Czy te narzędzia to rozwiązania wypracowane lokalnie z pracownikami, czy sprawdzone globalnie rozwiązania z Waszej organizacji?
Krytycy rozpowszechniają nieprawdziwe informacje o Amazon, a fakty są zupełnie inne. Nic nie jest dla nas ważniejsze od bezpieczeństwa naszych pracowników. Od początku wybuchu epidemii ściśle współpracujemy ze służbami odpowiedzialnymi za ochronę zdrowia, aby aktywnie reagować na ich zalecenia. Kontrole Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie znalazły żadnych uchybień w naszych procesach. Co więcej, wykazały, że w celu ochrony pracowników, Amazon zastosował szereg zabezpieczeń wykraczających ponad wytyczne rządowe oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
W tym trudnym dla wszystkich czasie praktycznie każdego dnia wdrażamy nowe rozwiązania, które pomagają nam zmierzyć się z trwającą pandemią i ogromną rolę odgrywają w tym pracownicy. Codzienne badamy ich satysfakcję z pracy, pytamy też o pomysły na usprawnienie procesów czy zwiększenie bezpieczeństwa.
Każdy kraj i rynek jest inny, ma swój specyficzny charakter. Naszym zadaniem jest połączenie globalnego wymiaru naszej firmy z lokalnym aspektem, w taki sposób, aby odpowiedzieć na potrzeby pracowników, klientów i lokalnej społeczności, jednocześnie zachowując angażującą kulturę Amazon.
Jakie zmiany wprowadziliście w organizacji pracy podczas pandemii? Jaką dodatkową komunikację wewnętrzną dla pracowników wprowadziliście na ten czas?
Z uwagi na rozwój sytuacji związanej z COVID-19 rekomendujemy, aby wszyscy pracownicy Amazon, którzy mają możliwość wykonywania swoich obowiązków zdalnie, pracowali z domu. Każdy zespół ma jednak różne zadania do wykonania – nie wszystkie można zrealizować zdalnie. Dlatego wprowadziliśmy w naszych obiektach szereg środków bezpieczeństwa zgodnych z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz lokalnych służb sanitarnych, aby zapewnić bezpieczeństwo naszym pracownikom, partnerom oraz klientom.
Wdrożyliśmy ponad 150 istotnych zmian i zabezpieczeń, które mają na celu wsparcie naszych zespołów. Między innymi zwiększyliśmy częstotliwość i intensywność sprzątania i dezynfekcji, dostosowaliśmy harmonogram rozpoczęcia zmian i przerw, wprowadziliśmy kontrole temperatury oraz udostępniliśmy maseczki ochronne. Zwiększyliśmy także liczbę autobusów, aby pracownicy mogli zachować bezpieczny dystans od siebie podczas podróży do i z miejsca pracy. Autobusy są również ozonowane w celu dezynfekcji. W ramach podziękowania dla naszych pracowników za wspieranie klientów w tym trudnym czasie zwiększyliśmy stawki godzinowe.
Dostosowaliśmy procedury, aby pracownicy naszych centrów logistyki mogli przebywać w bezpiecznej odległości minimum 2 metrów od swoich współpracowników. To oznaczało także rezygnację z codziennych spotkań wewnętrznych podczas każdej zmiany. Informacje niezbędne pracownikom są przekazywane za pośrednictwem różnorodnych narzędzi, takich jak tablice, plakaty czy treści wyświetlane na ekranach TV. Dbamy o to, aby komunikaty były dobrze widoczne i zlokalizowane w pobliżu najczęściej odwiedzanych miejsc oraz przekazywane bezpośrednio podczas rozmów z menedżerami lub osobami z działu HR. Od kilku tygodni komunikujemy się z pracownikami za pomocą radiowęzła, a od niedawna także poprzez aplikację online.
Jakie są sposoby rekrutacji przy zwiększonym zapotrzebowaniu na pracowników? Czy rozważacie np. przejęcie tymczasowe załóg firm, które musiały zawiesić produkcję? W Niemczech Aldi do obsługi kas przejęło w ten sposób część pracowników McDonald’s. Czy widzicie szansę na takie wzajemne wspieranie się firm i pracowników w Polsce?
W Amazon naszym celem jest utrzymanie ciągłości zatrudnienia pracowników w czasach epidemii. Odgrywają oni niezwykle ważną rolę, ponieważ wiele usług nie jest dostępnych w takim zakresie, jak przed COVID-19. Doceniamy to i chcemy im podziękować m.in. poprzez podwyżki stawek godzinowych. Aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na usługi Amazon w tym trudnym czasie, rekrutujemy także ponad 2 000 nowych pracowników – zarówno w pełnym, jak i niepełnym wymiarze godzin – w naszych centrach logistycznych w całej Polsce. Zdajemy sobie sprawę z tego, że w obecnej sytuacji ekonomicznej wiele osób zostało pozbawionych pracy w sektorze gastronomicznym, turystycznym czy hotelarskim. Chętnie powitamy ich w naszym zespole. Nowe osoby mogą pracować w Amazon, dopóki sytuacja się nie unormuje, a ich poprzedni pracodawca będzie w stanie ponownie ich zatrudnić.
Procesy rekrutacji również zostały dostosowane do obecnej sytuacji – na większość stanowisk rozmowy rekrutacyjne są prowadzone online lub telefonicznie.
Dziękuję za rozmowę.
Do przedświątecznego szczytu przygotowujemy się przez cały rok i bardzo cieszy nas, że tym razem będziemy mogli stworzyć ponad 9 000 dodatkowych miejsc pracy. Nie możemy się doczekać, aby powitać zarówno pracowników, którzy wspierali nas już w poprzednich latach, jak i tych, którzy dołączą do naszego zespołu po raz pierwszy.
