Polki wykluczone cyfrowo. Rozmowa z Magdaleną Pawlak – koordynatorką kampanii Aasy Netu

Na bazie raportu Polki wykluczone cyfrowo 2017 powstała kampania edukacyjna dla osób po 45. roku życia, pozwalająca im zdobyć podstawowe umiejętności cyfrowe. Większość Polek ma problem z podstawową obsługa komputera i Internetu a edukacja w tym zakresie ma dać im możliwość pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, kulturalnym i zawodowym. Magdalena Pawlak z Aasa Polska, koordynatorka kampanii Aasy Netu opowiada w rozmowie z Brief o szczegółach kampanii na platformie aasynetu.pl.

Według raportu Polki Wykluczone Cyfrowo 2017, 77% kobiet między 45. a 70. rokiem życia nie korzysta z Internetu, a ponad połowa określa swoje umiejętności w zakresie obsługi komputera i wyszukiwania informacji w Internecie jako niedostateczne. Czy można uznać, że mają one przez to ograniczony dostęp do informacji ze względu na obecną epokę cyfryzacji?

Wprowadzanie nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz dostęp do nich ma kluczowe znaczenie w podnoszeniu poziomu i poprawy jakości życia rosnącej populacji osób starszych. W Polsce problem ten dotyczy zwłaszcza kobiet, które w mniejszym stopniu niż mężczyźni korzystają z Internetu i technologii.

Wyniki naszego raportu wykazały, że co trzecia Polka po 45 roku życia jest wykluczona cyfrowo, a takich kobiet w skali kraju jest ok. 2 miliony. Większość z nich ma problem nawet z najprostszymi aktywnościami w Internecie.

Ponad połowa jako niedostateczne ocenia swoje umiejętności związane z obsługą komputera i wyszukiwaniem informacji w sieci. Najniżej Polki wykluczone cyfrowo oceniają swoje umiejętności w zakresie robienia zakupów przez Internet, płatności internetowych, odbierania i wysyłania zdjęć oraz pisania e-maili.

Obecnie coraz więcej usług przenosi się do Internetu, a niektóre z nich można znaleźć tylko tam. Dotyczy to nie tylko sklepów, banków i  instytucji finansowych, ale również usług pocztowych i komunikacyjnych. Oferta ta z czasem stanie się niedostępna dla tych, którzy nie posiadają umiejętności cyfrowych. Podobnie jak pełny dostęp do informacji, który zapewnia Internet.

Czy inne kanały komunikacyjne rekompensują brak dostępu do informacji w sieci osobom po 45. roku życia, czy nauczenie się obsługi komputera i korzystania z Internetu staje się w dzisiejszych czasach koniecznością, by móc uzyskać dostęp do każdej potrzebnej informacji?

Chodzi tu przede wszystkim o pełny dostęp do informacji, którego Polki wykluczone cyfrowo niestety nie mają. Oczywiście korzystają one z innych źródeł, takich jak media, książki, rodzina i znajomi.

Jednak to właśnie dostęp do dodatkowych informacji i wiedzy stanowi dla nich silny motywator do nauki korzystania z Internetu. Deklarują one, że najbardziej zainteresowane byłyby możliwością wyszukiwania informacji związanych z leczeniem i zdrowiem, a także ogólnego poszerzenia swojej wiedzy i rozwijania zainteresowań.

Prawie połowa respondentek ma ograniczony kontakt z najbliższą rodziną z powodu braku wspomnianych wcześniej umiejętności. Jak to wpływa na ich ewentualne decyzje o szkoleniu się w zakresie obsługi komputera i Internetu?

Większość Polek wykluczonych cyfrowo wskazuje, że to właśnie możliwość utrzymania bliższych kontaktów z rodziną i znajomymi w największym stopniu mogłaby je przekonać do poszerzenia swoich umiejętności z zakresu obsługi narzędzi internetowych. To pokazuje jak ważne są dla nich więzi rodzinne i jak bardzo zależy im  na częstszym kontakcie z bliskimi. Jednocześnie około jedna piąta kobiet jako mobilizującą do nauki uznała możliwość otrzymania ewentualnej pomocy ze strony bliskiej osoby.

Tymczasem do jednych z najniżej ocenianych przez Polki wykluczone cyfrowo umiejętności własnych należy odbieranie i wysyłanie zdjęć oraz pisanie e-maili. Co więcej, z portali społecznościowych lub forów dyskusyjnych korzysta tylko 6 proc. takich kobiet, podczas gdy na skalę całego kraju używa ich 39 proc. Polaków. Widać więc, że skala wykluczenia cyfrowego dojrzałych kobiet jest ogromna.

Żeby pomóc osobom mającym problem z obsługą komputera i Internetu powstała platforma Aasy Netu oraz akcja edukacyjna z nią związana. Jak duże zainteresowanie korzystaniem z platformy wykazują osoby chcące nabyć te umiejętności?

Akcję Aasy Netu uruchomiliśmy miesiąc temu, ale już możemy stwierdzić spore zainteresowanie udostępnionymi bezpłatnie materiałami edukacyjnymi. Na tę chwilę mamy już kilka tysięcy odsłon platformy, a ich liczba stale rośnie.

Nastawiamy się głównie na komunikację skierowaną do młodszych pokoleń, ponieważ z badań wynika, że osoby starsze najchętniej uczą się korzystania z Internetu właśnie od swoich dzieci i wnuków.

Odpowiadając na to naszym zamysłem jest zmotywowanie młodszych pokoleń do czynnego wspierania osób starszych w nauce – zarówno w zakresie motywowania ich do nauki, jak i pomocy w odtworzeniu filmów czy wydrukowaniu materiałów edukacyjnych dostępnych na aasynetu.pl.

Dlatego, w ramach akcji zorganizowaliśmy konkurs z nagrodami, do którego mogą zgłosić się zarówno uczestnicy kursu internetowego Aasy Netu, jak i osoby, które nie biorą w nim aktywnie udziału, ale wspierają w jego ukończeniu swoich bliskich.

 

Jakie formy pomocy znajdą osoby zainteresowane na platformie edukacyjnej?

Na platformie znajduje się multimedialny, bezpłatny program nauczania. Największą popularnością cieszą się filmy z udziałem naszego eksperta Marka, dzięki którym w łatwy sposób można nauczyć się m.in. jak pisać maile, wysyłać zdjęcia, prowadzić rozmowy on-line i wyszukiwać różne informacje w Internecie.

Każdy z filmów ma swój odpowiednik w postaci materiału edukacyjnego, mającego formę infografiki. Można go pobrać i wydrukować, aby służył jako przewodnik w trakcie codziennej nauki. Na stronie udostępniamy też słowniczek podstawowych pojęć w formie pytań i odpowiedzi. Dzięki niemu uczestniczki programu dowiedzą się m.in. czym tak naprawdę jest Internet, co to jest wyszukiwarka, czym się różni laptop od tabletu i jak wymówić słowo Gmail.

Czy planowane jest rozbudowanie platformy na większą ilość zagadnień pozwalających swobodnie korzystać początkującym użytkownikom z różnych form?

W pierwszym etapie akcji opracowaliśmy i udostępniliśmy materiały edukacyjne, które pozwolą na opanowanie podstawowych umiejętności związanych z komunikowaniem się przez Internet.

Widzimy jednak znacznie więcej obszarów edukacji internetowej, które powinny zostać uwzględnione w przyszłości. Należą do nich choćby bezpieczeństwo w sieci, robienie zakupów przez Internet oraz korzystanie z usług finansowych online.

W trakcie kampanii będziemy zbierać wszelkie dodatkowe informacje dotyczące  potrzeb w tym zakresie, aby starać się na nie odpowiadać poprzez platformę aasynetu.pl lub inne działania edukacyjne prowadzone we współpracy z naszymi partnerami.

Czy Pani zdaniem działania edukacyjne w zakresie obsługi komputera i korzystania z Internetu dla osób po 45. roku życia będą się rozwijać i przynosić duże efekty tworząc swego rodzaju trend w obszarze komunikacji?

Mam taką nadzieję, ponieważ od tego typu inicjatyw zależy, czy starsze pokolenia nie pozostaną na zawsze wykluczone cyfrowo i będą miały szansę na korzystanie z dobrodziejstw, jakie daje Internet.

Nasza firma wywodzi się z Estonii i Finlandii – krajów będących liderami cyfryzacji i digitalizacji w Europie. Włożono tam wiele wysiłku we wdrożenie zaawansowanych usług elektronicznych w służbie obywatelom oraz wysokich standardów cyber bezpieczeństwa. Równolegle do cyfryzacji, która przebiegała we współpracy sektora publicznego z prywatnym, stawiano na najważniejszy aspekt – edukację społeczeństwa.

Operując na rynku polskim chcielibyśmy podzielić się naszym doświadczeniem w tym zakresie, w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu. Jesteśmy przekonani, że nie tylko sektor publiczny, lecz również firmy takie jak nasza, powinny odpowiadać na najpilniejsze potrzeby społeczne. A jedną z nich jest bez wątpienia włączenie cyfrowe kobiet po 45 roku życia. Dostęp do Internetu stanowi bowiem warunek ich pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, kulturalnym i zawodowym.

Anita Florek