Bezpieczeństwo jako fundament rozwoju – nowe spojrzenie na infrastrukturę krytyczną i potencjał polskiej nauki

W dobie globalnych napięć, nieprzewidywalnych kryzysów i coraz bardziej złożonych zagrożeń – od wojny po zmiany klimatyczne – bezpieczeństwo przestaje być domeną wyłącznie wojska czy instytucji państwowych. Coraz częściej staje się tematem, który dotyka przedsiębiorców, naukowców, edukatorów, a przede wszystkim – zwykłych obywateli. W najnowszym wydaniu audycji BusinessInBrief odbyła się rozmowa, która unaocznia ten trend w sposób przełomowy.

Gośćmi programu byli prof. Mariusz Figurski – ekspert z wieloletnim doświadczeniem w sektorze bezpieczeństwa i obronności, oraz dr Marcin Sienicki – ekonomista, współtwórca nowo powstałego Instytutu Bezpieczeństwa i Rozwoju Infrastruktury Krytycznej. Jak podkreślili, ich inicjatywa ma za zadanie sieciować kluczowe środowiska: naukę, administrację publiczną oraz sektor prywatny – wokół wspólnego celu, jakim jest szeroko pojęte bezpieczeństwo.

Bezpieczeństwo – nowe, cywilne ujęcie

„Nie chodzi wyłącznie o kwestie militarne – bezpieczeństwo to także stabilność energetyczna, zdrowie publiczne, sprawna logistyka, edukacja czy przepływ informacji” – zaznaczył dr Sienicki.

Eksperci przypomnieli, że w sytuacji zagrożenia to właśnie infrastruktura krytyczna – jak dostawy wody, energii czy działanie systemów finansowych – staje się pierwszym celem ataków. To wnioski, które Polska powinna wyciągać z trwającej wojny za wschodnią granicą.

Instytut, który tworzą, ma na celu nie tylko analizę, ale przede wszystkim wdrażanie rozwiązań systemowych – w oparciu o współpracę między nauką, biznesem i instytucjami publicznymi. Jak przyznają, brak strategii państwowej w tych obszarach jest dziś jednym z głównych wyzwań.

Nauka jako inwestycja w bezpieczeństwo państwa

Prof. Figurski zwrócił uwagę na często niedostrzeganą rolę nauki: „Rozwój badań i technologii to nie tylko fundament gospodarki – to również kwestia bezpieczeństwa narodowego.”

W jego opinii polskie uczelnie mają ogromny potencjał, ale brakuje im jasnych ram strategicznych i koordynacji. Działają często w rozproszeniu, bez wyraźnych celów powiązanych z potrzebami państwa i biznesu.

W rozmowie padło wiele mocnych diagnoz: Polska ma świetnych inżynierów, którzy pracują w światowych ośrodkach – od Doliny Krzemowej po laboratoria AI – ale nie ma systemu, który umożliwiłby im rozwój w kraju. „Zmieniajmy otoczenie, nie ludzi – ludzi już mamy fantastycznych” – padło pod koniec audycji.

Startupy, kreatywność i (brak) strategii

Rozmowa osadzona była w kontekście wydarzenia „50 najbardziej kreatywnych ludzi w biznesie”, które od 14 lat pokazuje potencjał młodych przedsiębiorców i innowatorów. Jednak tym razem prowadząca audycję skierowała uwagę na brak spójnej strategii, która pozwoliłaby ten potencjał zagospodarować na rzecz rozwoju kraju. „Działamy zrywami, świetnie radzimy sobie w kryzysie – ale bez strategii ponosimy zbyt duże koszty” – podkreślano.

Instytut jako łącznik sektorów

Misją Instytutu Bezpieczeństwa i Rozwoju Infrastruktury Krytycznej ma być tworzenie pomostów: między uczelniami a biznesem, między sektorem publicznym a technologiami przyszłości. Wśród obszarów działań wskazano m.in. bezpieczeństwo energetyczne, zdrowotne, informacyjne i klimatyczne. Celem jest merytoryczna edukacja społeczeństwa i wspieranie decydentów w budowaniu odpornych struktur państwa.

Jak ujęto w rozmowie: „Nie chodzi o to, by straszyć – chodzi o to, by nie bać się, bo jesteśmy przygotowani.”