CIEKAWOŚĆ

Wiedza to potęga – wiedział o tym już angielski filozof Francis Bacon. Ale ignorancja może być równie potężna, ponieważ rozbudza naszą ciekawość. Ciekawość – czyli głód wiedzy, połączony z chęcią bycia zaskoczonym, bycia zdumionym, przyjmowania nowych rzeczy, uczenia się. Bez tej cechy, tego głodu, nie byłoby prawie żadnych eksperymentów ani postępu: neandertalczycy nie próbowaliby rozpalić ognia, a Thomas Edison prawdopodobnie po prostu poddałby się po 999 próbie stworzenia żarówki. Jednak nieznane niepokoi wielu ludzi, a wynikający z tego strach z kolei blokuje ciekawość – powstaje błędne koło…

„Nie bądź taki wścibski!” Prawdopodobnie słyszeliście już to zdanie. Wsadzać nos w cudze sprawy? My tego nie robimy! Wolimy robić to, czego się od nas oczekuje, aby nie urazić innych. Być może wynika to również z faktu, że ciekawość, chciwość, łaknienie nowych rzeczy, w przeszłości często miała negatywne konotacje. W dziesiątej księdze swoich „Wyznań” Św. Augustyn, jeden z najbardziej wpływowych teologów i filozofów późnej starożytności chrześcijańskiej, ubolewa nad „curiositas” jako wadą niezgodną z pobożnością, jako odrętwiającym pragnieniem doświadczenia i poznania. Ciekawość została „zrehabilitowana” dopiero w czasach nowożytnych, kiedy dążenie do wiedzy zostało podniesione do rangi zasady życiowej. Niemniej jednak dopiero w latach pięćdziesiątych XX wieku przeprowadzono badania nad pozytywną ciekawością w sensie psychologii motywacji.

„Ciekawość jest zawsze najważniejsza w problemie, który chce się rozwiązać”. Wiedział o tym już włoski filozof, matematyk, fizyk i astronom Galileo Galilei. Najwyraźniej ciekawość, chęć poznania, zawsze była sygnałem początkowym dla odkryć. Motywacja do uczenia się czegoś nowego istnieje od zarania ludzkości. Poszukujemy wiedzy. Eksperci uważają, że ciekawość determinowała i nadal determinuje nie tylko nasze doświadczenie, ale także nasze przetrwanie. Ciekawość skłoniła naszych przodków do eksperymentowania z materiałami, z których mogli tworzyć nowe, lepsze narzędzia. Ciekawość doprowadziła nas do opracowania nowych technologii komunikacji. Ciekawość nauczyła nas latać. Ciekawość sprawiła, że odkryliśmy nowe kontynenty, a nawet podróżowaliśmy na Księżyc.

Ciekawość to „cecha, którą masz i której możesz się nauczyć, ale także oduczyć”. Podobnie jak z motywacją, tak samo jest z ciekawością. Możemy być w stanie wywołać krótkotrwały bodziec u innych, ale ostatecznie ciekawość jest czymś, co musi pochodzić z naszego wnętrza i nie można jej nakazać. Nasza ciekawość jest częścią naszej indywidualnej osobowości. Jest ona częściowo zdeterminowana genetycznie, ale nasze środowisko i doświadczenia również wpływają na to, jak bardzo jesteśmy i pozostaniemy ciekawi.

Każdy, kto przyjrzy się bliżej sukcesowi i ludziom sukcesu, szybko zdaje sobie sprawę,

że ciekawość jest ważną cnotą sukcesu, niezbędnym „motorem sukcesu”. Ludzie, którzy

są ciekawi, pozostają bardziej otwarci na nowe rzeczy, są bardziej kreatywni i szybciej poszerzają swoją sieć kontaktów. Zamiast trzymać się rutyny, ciekawi ludzie zawsze szukają nowych wyzwań i regularnie analizują i kwestionują siebie.

Udowodniono naukowo, że otwartość na nowe rzeczy i kreatywność to cechy osobowości, które odpowiadają ciekawości. Jednak badania potwierdzają również, że z biegiem życia stajemy się coraz mniej ciekawi. Podczas gdy 66 procent osób w wieku od 14 do 29 lat nadal ocenia siebie jako ciekawskich, robi to tylko 37 procent osób w wieku od 40 do 49 lat. A tylko 30 procent osób w wieku powyżej 60 lat stwierdziło, że są ciekawi. Naukowcy wyjaśniają to zjawisko w następujący sposób: Wraz z wiekiem wzrasta poczucie bezpieczeństwa, ludzie utknęli w znanych sobie schematach zachowań i nie są już tak chętni do eksperymentowania.

Jest więc całkiem normalne, że z wiekiem tracimy nieco naszą naturalną ciekawość. Niemniej jednak z pewnością istnieją indywidualne różnice. Wiele osób, które odniosły sukces, jest nadal ciekawych i otwartych na nowe rozwiązania nawet w starszym wieku. Weźmy na przykład muzyka Jamesa Lasta. W wieku 70 lat wciąż uczył się komponować za pomocą specjalnego oprogramowania. Albo Barbara M. Knickerbocker Beskind: 91-latka dojeżdża z domu spokojnej starości do Palo Alto, by pracować jako projektantka dla znanej firmy. Zaledwie dwa lata temu wysłała niechcianą aplikację. James Last i Barbara Beskind to tylko dwa z wielu przykładów, które pokazują, że nawet w podeszłym wieku można kultywować własną ciekawość i odkrywać nowe możliwości.

Ciekawość napędza firmy? W świecie pracy, który faworyzuje projekty, pracę zespołową i międzynarodowe sieci, niezwykle ważne stało się zachowanie otwartego umysłu. Osobom ciekawskim łatwiej jest również zmieniać perspektywy, tj. patrzeć na świat z punktu widzenia klientów i dostawców oraz opracowywać nowe produkty i usługi. Współcześni menedżerowie powinni być bardzo zainteresowani znalezieniem i utrzymaniem dociekliwych pracowników. Myślicieli lateralnych, którzy mogą napędzać firmę, jej struktury, produkty i procesy dzięki swojej ciekawości. Ważne jest jednak również, aby dać tym pracownikom przestrzeń dla ich ciekawości. Oznacza to, że struktury firmy, procesy i metody pracy muszą być również dostosowane do „zarządzania ciekawością”.

Ciekawość wzbogaca nasze życie. Odkrywając nowe rzeczy, zyskujemy szerszą perspektywę, nowe doświadczenia i ekscytujące spostrzeżenia. Poniższe pięć wskazówek pokaże, jak możecie pomóc swojej ciekawości:

Wskazówka 1

Szukaj nowych doświadczeń: Próbuj potraw, których nigdy wcześniej nie próbowałeś. Kupuj czasopisma lub gazety, których nigdy wcześniej nie czytałeś. Nie chodź zawsze na spacer do tego samego parku. Celowo wybieraj różne trasy lub różne sklepy, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydaje się to niepraktyczne.

Wskazówka 2

Nigdy nie mów: „Jestem na to za stary”. Badania nad mózgiem pokazują: Nawet w wieku 65 lat możemy nauczyć się grać na pianinie, mówić w obcym języku lub tańczyć tango. Nie tak szybko, ale to działa! Nie krępuj się stawiać sobie wyzwań!

Wskazówka 3

Postanów sobie, że każdego roku odkryjesz nowe miejsce. Nie musi to być inny kontynent. Czasami w Polsce są regiony lub miasta, miasteczka, których nigdy nie odwiedziliśmy, a które chcielibyśmy poznać. Podejmij świadomy wysiłek, aby zaplanować małe podróże odkrywcze.

Wskazówka 4

Zawsze te same twarze? Na imprezach, salonach, wydarzeniach staraj się nie pozostawać zawsze w swoich zwykłych kręgach i pozostań otwarty na innych ludzi, niezależnie od wieku. Podejmij świadomy wysiłek, aby nawiązywać kontakty towarzyskie z ludźmi z różnych pokoleń, czy to z nowymi kolegami, innymi rodzicami, uczestnikami kursu włoskiego itp.

Wskazówka 5

Nie unikaj nowinek technicznych. Niezależnie od tego, czy jest to ekstrawaganckie urządzenie kuchenne, nowo opracowany smartfon czy nowe oprogramowanie komputerowe. Zawsze bądź otwarty na innowacje. Nie rozumiesz, jak coś działa? Nie bój się zadawać pytań, pytać dzieci lub szukać porady.

Ciekawość opisuje pragnienie poznania nowych lub nieznanych rzeczy, zdobycia nowych doświadczeń lub nowych spostrzeżeń i sposobów myślenia. Jednocześnie obejmuje nie tylko pragnienie wiedzy, ale także chciwość doznań emocjonalnych.

Ci, którzy są ciekawi…

każdego dnia odkrywają nowy świat…

pozostają otwarci i tolerancyjni…

nawiązują nowe znajomości i poszerzają swoją sieć kontaktów…

stają się interesujący i lubiani przez innych…

inspirują świeżymi pomysłami i myślami…

stają się bardziej pewni siebie…

znajdują skróty i odkrywają nowe terytoria…

Nasz mózg jest zaprogramowany na ciekawość. Ewolucja wymaga nowych bodźców i nowej wiedzy. Dzięki temu ludzie rozwijają swoje ambicje. Ciekawość tworzy pasję i pozwala nam próbować różnych rzeczy – niezależnie od norm, zasad, zwyczajów czy naszego wieku. Wciąż możesz podjąć nową pracę, przeprowadzić się, wyemigrować lub odkryć zupełnie nowe hobby, gdy masz ponad 50 lat. Co jest gorsze: doświadczyć porażki czy nigdy nie spróbować zrealizować swoich marzeń? Trzeba przyznać, że ciekawość nie zawsze jest nagradzana. Jednak z perspektywy czasu każdy prawdopodobnie zgodzi się, że podejmowanie ryzyka i bycie odważnym doprowadziło do większej satysfakcji i bardziej kolorowego życia niż życie w strefie komfortu.

XXVII. SALON OF INSPIRATION na temat INNOŚĆ w nowym, interdyscyplinarnym składzie GOŚCI SPECJALNYCH odbędzie się w środę 20 listopada 2024, godz. 19:00, w pomieszczeniu naszego Partnera PKO BP – FinTech, przepięknej i unikalnej ROTUNDZIE.

• SALONNIÈRE: Iwona Kutyna, Radio Zet, Chilli Zet,
• DR ŁUKASZ RAKASZ – Ordynator Oddziału Neurochirurgii, Szpital Dziecięcy im. Prof. J. Bogdanowicza w Warszawie
• PROF DR HAB. HALINA BRDULAK – Szkoła Główna Handlowa
• JERZY BACZYŃSKI – Redaktor Naczelny, POLITYKA (to be confirmed)
• DOROTA MADEJSKA – Prezeska Zarządu, Grupa Rolmex
• BEATA BORUCKA – Największa polska silver influencerka, znana jako Mądra Babcia
• ROBERT MOTYKA – Współzałożyciel kabaretu Paranienormalni

Autor:

Dariusz E. Radtke