Wielki Finał Zwolnionych z Teorii, czyli najlepsze młodzieżowe projekty społeczne w Polsce

Aktywne działanie zamiast uczenia się w szkolnej ławce – właśnie zakończyła się rekordowa pod względem udziału młodzieży edycja olimpiady Zwolnieni z Teorii, której założeniem jest edukacja młodzieży oparta na praktyce i doświadczeniu. Każdego roku punktem kulminacyjnym olimpiady jest Wielki Finał, podczas którego wybierane są zespoły młodzieżowe otrzymujące Złote Wilki – nagrody za najlepsze zrealizowane projekty społeczne w Polsce. Jak zauważają uczestnicy, udział w olimpiadzie to jedna z niewielu okazji, kiedy młodzież działając dla innych, zdobywa dla siebie kompetencje proinnowacyjne, potrzebne w pracy i prawdziwym życiu takie jak np. umiejętność współpracy, zarządzanie swoim czasem i budżetem, rozwiązywanie problemów, empatia czy wrażliwość społeczna.

• Coraz więcej nastolatków działa społecznie, wskazuje Fundacja Zwolnieni z Teorii – organizator olimpiady angażującej do przedsiębiorczości społecznej w Polsce
• Pomimo pandemii koronawirusa młodzi ludzie nadal chcą działać w swoim otoczeniu i realizują projekty zespołowo dzięki nowym technologiom

Gala Wielkiego Finału 2020, którą poprowadził Karol Paciorek, popularny polski youtuber, odbyła się 16 czerwca o godz. 19. Tym razem, w odpowiedzi na sytuację epidemiczną, przyjęła nową formę, wydarzenia online.

We wtorek świętowaliśmy sukces ponad 4 tysięcy tegorocznych finalistów – to tyle co przez dwa ostatnie lata razem wzięte. Myślę, że ich sukces nigdy nie był tak czytelny jak właśnie w czasach pandemii. Po pierwsze, wszyscy mieliśmy okazję przekonać się jak ważna jest solidarność, serdeczność i podawanie pomocnej dłoni. To właśnie działanie z myślą o innych pozwalało nam radzić sobie z pandemią. A każdy z uczestników olimpiady, robiąc swój projekt społeczny, nie tylko sam dał pokaz swojej współczującej, empatycznej postawy, ale jeszcze zainspirował innych do zaangażowania.

Równolegle do robienia czegoś prawdziwie dobrego, dla uczestników olimpiady był to także intensywny kurs samorozwoju. I tu także kontekst pandemii jest szczególny. Każdy finalista to już wie, że nie ma jasnego i powtarzalnego przepisu na stworzenie własnej inicjatywy. Jest za to umiejętność działania pod presją. Jest kompetencja radzenia sobie z nieprzewidzianymi trudnościami. Ostatnie miesiące pokazały niezwykle wyraźnie jak istotne są te kompetencje nie tylko w lokalnych projektach społecznych, ale w tematach najwyższej wagi i światowej skali. I nieważne czy tym razem poradzili sobie lepiej czy gorzej z wyzwaniami podczas realizowania projektu. Ważne, że mają już to doświadczenie. To dzięki temu, jeśli chodzi o przyszłość, mogę im wszystkim dziś z pełnym przekonaniem powiedzieć – jesteście w świetnej formie.

Specjalnie dla BRIEF Paula Bruszewska, prezes Fundacji Zwolnieni z Teorii

Realizowanie projektów społecznych jeszcze nigdy nie było tak aktualne jak w okresie pandemii. Z jednej strony pokazała nam ona, jak ważne jest mobilizowanie się we własnym otoczeniu i pomaganie innym, a z drugiej, jak bardzo internetowy świat przyspieszył. Pandemia sprawiła, że mamy do czynienia z jeszcze większą automatyzacją niż do tej pory, co pokazuje, że kompetencje przyszłości, o których przydatności myśleliśmy w perspektywie najbliższych lat, stały się już dzisiaj kompetencjami teraźniejszości.

Paula Bruszewska, prezes Fundacji Zwolnieni z Teorii

W tegorocznym Wielkim Finale wręczono aż 16 Złotych Wilków. Kategorie standardowo podzielone były na zwycięskie projekty według formatu oraz według tematu. Nowością w tegorocznej edycji, w odpowiedzi na nieoczekiwane dostosowywanie projektów do wymagań związanych z pandemią, była nagroda specjalna w postaci Złotego Wilka za zmianę.

Ostatnie miesiące pokazały nam jak bardzo ważną kompetencją, nie tylko w realizowaniu projektów społecznych, ale także w szkole czy biznesie, jest umiejętność zarządzania zmianą. Pandemia spowodowała, że taką umiejętnością musiała wykazać się większość uczestników olimpiady. Jednak po wielu rozmowach z uczestnikami okazało się, że bardzo dużo projektów zarządzało zmianą już wcześniej, dlatego podjęliśmy decyzję, że konieczne jest stworzenie takiej kategorii, doceniającej niezbędną już kompetencje w dzisiejszym świecie.

Paula Bruszewska, prezes Fundacji Zwolnieni z Teorii

Zwycięzcą nagrody specjalnej w postaci Złotego Wilka za zmianę został projekt „Code::Girls”, czyli kampania społeczna pokazująca potencjał kobiet do osiągania wysokich wyników w różnych obszarach informatyki.

Code::Girls jest dla mnie szczególnie ważny, ponieważ sama doświadczyłam dyskryminacji ze względu na płeć. Poruszenie tematu seksizmu dotyczącego kobiet w IT, przeprowadzenie kampanii internetowej oraz stworzenie międzynarodowej konferencji nie było proste, ponieważ wielokrotnie spotykałyśmy się z hejtem czy wyśmianiem naszych działań. Jednak nieustannie napływające komentarze dziewczyn o tym, jak ważny jest dla nich nasz projekt utwierdziły mnie w przekonaniu, że taka inicjatywa w społeczeństwie jest naprawdę potrzebna i pomoże wielu osobom w zdobyciu pewności siebie.

Specjalnie dla BRIEF Agnieszka Mańke, VIII Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

 W ramach realizacji projektu rozpoczęłyśmy przygotowania do międzynarodowej konferencji naukowo-praktycznej „Kobiety w IT (nie)możliwy sukces”. Wybuch pandemii niestety nagle uniemożliwił nam jej organizację. Jednak wraz z pomocą naszego partnera, firmy Enea, dniami i nocami zmieniałyśmy naszą stronę i koncepcję tak, aby stworzyć platformę konferencyjną i przeprowadzić wydarzenie online. Udało nam się. W konferencji wzięło udział ponad 600 osób z 6 różnych państw.

Patrycja Wasielewska oraz Agnieszka Mańke, realizatorki projektu z VIII Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Nagrodzone projekty wybierane według formatu, podzielone zostały na 4 kategorie takie jak zbiórka charytatywna, wydarzenie publiczne, projekt technologiczny i reklama społeczna. Najlepszy w kategorii projekt technologiczny okazał się „Waggle.pl”, nowoczesna platforma, której celem jest zachęcanie do aktywnego trybu życia w czasach, kiedy kondycja fizyczna nie jest priorytetem.

W trakcie tych kilku miesięcy udało nam się stworzyć od zera stronę internetową, która jest w stanie wskazać jeden z ponad 170 punktów sportowych na terenie Wrocławia i okolic. Nasz pomysł był prosty. Wiele osób chce się ruszać, ale nie zawsze wie gdzie może to robić. Do tej pory już 3 tysiące osób postanowiło sprawdzić naszą stronę.

twórcy projektu z Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego Politechniki Wrocławskiej

W kategorii zbiórka charytatywna najlepszym projektem okazała się „Akcja Menstruacja”, podczas której zorganizowano ogólnopolską zbiórkę środków higieniczno-sanitarnych dla tych kobiet, których nie stać na ich zakup oraz akcję humanitarną dla kobiet w Kamerunie.

Zwolnieni z Teorii to niezwykła olimpiada, która jednoczy ludzi mających wspólny cel: tworzenie lepszego jutra. Chciałyśmy dołożyć się do tego „tworzenia” i mimo presji związanej z maturalną otoczką, postanowiłyśmy stawić czoło ubóstwu menstruacyjnemu, o którym do tej pory w naszym kraju się nie mówiło. Akcja Menstruacja to efekt miesięcy ciężkiej pracy i wyrzeczeń, ale z ręką na sercu mogę powiedzieć – BYŁO WARTO. Po roku działalności, przeprowadzeniu wielu akcji humanitarnych oraz przekształceniu projektu w fundację, wiemy że jesteśmy na dobrej drodze do odtabuizowania okresu (i problemów z nim związanych) w mentalności Polaków!

Specjalnie dla BRIEF Julia Kaffka, Uniwersyteckie Katolickie Liceum Ogólnokształcące w Tczewie

Dzięki programowi REBELKI, miałyśmy okazję poznać inne aktywne dziewczyny, które chcą zmieniać swoje otoczenie na lepsze. Naładowane pozytywną, siostrzeńską energią, postanowiłyśmy, że nasze działania skierowane będą na pomoc kobietom. Wybrałyśmy temat, którym nikt w Polsce nie zajmował się wcześniej na większą skalę i na dodatek budził spore kontrowersje. Zawsze miałyśmy jednak wsparcie ze strony Zwolnionych, co wpłynęło na nasze późniejsze decyzje – zdecydowałyśmy się na kontynuowanie projektu i założenie fundacji, ponieważ ubóstwo menstruacyjne wciąż pozostaje problemem nierozwiązanym, a my nie lubimy niedokończonych spraw.

Specjalnie dla BRIEF Emilia Kaczmarek, Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe w Katowicach

Dzięki nam polska telewizja po raz pierwszy poruszyła temat ubóstwa menstruacyjnego. Chciałybyśmy, aby środki menstruacyjne były powszechnie dostępne dla tych, którzy ich potrzebują oraz żeby wreszcie zaczęły być postrzegane jako produkt pierwszej potrzeby. Po wielu wzlotach i upadkach oraz roku działalności śmiało możemy powiedzieć, że jesteśmy na dobrej drodze do tego, aby w mentalności Polaków okres przestał być tematem tabu raz na zawsze.

 Magdalena Demczak, uczennica I LO im. Mikołaja Kopernika w Lubinie

Projekty rywalizujące według tematu podzielone zostały na 7 kategorii takich jak: kultura, zdrowie i sport, edukacja, przestrzeń miejska, społeczeństwo obywatelskie, ekologia i natura oraz społeczność lokalna. W tych kategoriach Złotego Wilka otrzymało aż 11 projektów. Jednym z nich były „GadkiSzmatki”, zwycięzca kategorii ekologia i natura, czyli pokaz mody online promujący wśród młodzieży ekologiczne rozwiązania w produkcji i doborze ubrań.

Naszym projektem chcieliśmy osiągnąć przede wszystkim zmianę myślenia. GadkiSzmatki to nie tylko ekologia i mówienie o tym jak wpływa fast fashion na naszą planetę. Tu chodzi o coś więcej, o świadomość, że jeśli nie zaczniemy działać w jakiejkolwiek sprawie, to nigdy nic się nie zmieni w naszym życiu i na świecie.

Paulina Domek z Liceum Plastycznego im. Władysława Hasiora w Koszalinie

Gadki Szmatki” to odpowiedź na konsumpcjonizm. Chciałam wraz z przyjaciółmi wprowadzić zmianę w mentalności i poczucie, że każdy nasz wybór ma wpływ. Społeczność „Zwolnionych” zaraża właśnie tą chęcią działania, jakby mówili „Wy macie wizję, my narzędzia, just do it!”. Więc działamy. 

Specjalnie dla BRIEF Paulina Talewska, maturzystka Liceum Plastycznego im. Władysława Hasiora w Koszalinie

W kategorii społeczeństwo obywatelskie nagrodzono projekt „100naStart”, polegający na wydrukowaniu 150 książek z przestrzennymi obrazkami dla dzieci z dysfunkcjami wzroku.

Zdecydowaliśmy się zorganizować zbiórkę pieniędzy, by wydrukować pierwszy na świecie nakład innowacyjnych książeczek zawierających już nie tylko tekst pisany alfabetem Braille’a, ale także czarnodruk i, co najważniejsze, przestrzenne oraz kolorowe ilustracje. Finalnie wydrukowaliśmy nie sto, jak pierwotnie zakładaliśmy, ale aż 150 książeczek dotykowych. Po zakończeniu pandemii wyślemy je do 28 ośrodków, fundacji i stowarzyszeń pomagających osobom niewidomym. Z niecierpliwością czekamy na moment, gdy ucieszą one tysiące dzieci w całej Polsce i za granicą.

autorzy projektu z II Liceum Ogólnokształcącego im. króla Jana III Sobieskiego w Krakowie

Wszystkie zwycięskie projekty w tegorocznej edycji olimpiady Zwolnieni z Teorii, wraz ze szczegółowymi ich opisami, dostępne są na stronie www.wielkifinal.zwolnienizteorii.pl. Relację z gali można obejrzeć na stronie Zwolnionych z Teorii w serwisie Facebook.

Źródło: Informacja prasowa Fundacja Zwolnieni z Teorii