Teraźniejszość i przyszłość Megapanelu

Obecnie obowiązujący standard badania internetu w Polsce – Megapanel PBI/Gemius - nieprzerwanie od października 2004 - co miesiąc dostarcza wiedzy, jak wygląda ranking popularności witryn wśród Polaków. To raczej ewenement, by ciągły projekt pomiaru internetu trwał tak długo. Jednak w najbliższym czasie nastąpią ważne zmiany w badaniu.

Tak jest
Choć badanie ewoluowało i dostosowało się do przeobrażeń, jakim podlegał internet, podstawowe założenia pozostały te same. Jednym z takich badawczych aksjomatów było przekonanie, że powinniśmy mierzyć cały internet, a nie tylko witryny wyświetlające reklamy. To istotna decyzja, zważywszy, że badania finansuje środowisko wydawców reklamodawców. Nie należą do rzadkich kraje, w których projekty podobne do polskiego Megapanelu nie obejmują serwisów nie uczestniczących w finansowaniu pomiaru, w tym np. Wikipedii, Googla i Facebooka.

Innym niezmienionym od prawie 10 lat paradygmatem jest połączenie pomiaru panelowego (user-centric) z pomiarem site-centric i prezentowanie wyników w postaci jednego, wspólnego rankingu. Tu także można wskazać liczne kraje, w których oba typy pomiarów, jako pochodzące z innych źródeł, prezentowane są w osobnych rankingach, a często realizowane są przez odrębne firmy. Warto tu zwrócić uwagę, że badanie panelowe wymaga od instytutu prowadzącego pomiar szczególnych kompetencji w zakresie budowy, ważenia i utrzymywania panelu badawczego, a pomiar site-centrric to, przede wszystkim, wyzwanie z zakresu IT. Utrzymywanie badania na jak najwyższym poziomie wymaga od takich firm jak PBI nieustannego zadawania sobie podobnych pytań i weryfikację aktualności odpowiedzi.

Elementy zmienne
Oprócz elementów stałych, w badaniu wydzielić można także obszary ulegające nieustannym przeobrażeniom. Oczywistą koniecznością jest rozszerzenie pomiaru korzystania z internetu na coraz większej gamie urządzeń (komórki, tablety, telewizory itd.). Czasy, gdy internet przypisany był do komputera stacjonalnego i, ewentualnie, laptopa już nigdy nie wrócą. Ale o poszerzeniu pomiaru o te urządzenia kilka zdań niżej.

Obszarem nieustannie modyfikowanym jest także sposób prezentacji wyników. Trzy lata temu znieśliśmy arbitralny z dzisiejszego punktu widzenia i narzucony odbiorcom podział na typy serwisów internetowych (np. portale, witryny instytucji publicznych itp.) tworząc jedno wspólne drzewko prezentacyjne dla wszystkich. Niedawno znieśliśmy podział na osobne drzewko prezentujące witryny i osobne dla aplikacji internetowych.

Tak będzie
W połowie roku pojawi się w wynikach Badania stream audio (czyli podcasty i stacje radiowe) oraz stream video. W najbliższych miesiącach zmienią się także zasady grupowania witryn. Dotychczasowa zasada, że własność domeny domyślnie oznaczała także właściciela serwisu zostanie ograniczona tylko do niektórych podmiotów, a w pozostałych przypadkach do grupowanie dwóch serwisów pod jednym drzewkiem właścicielskim możliwe będzie na podstawie udokumentowanych relacji biznesowych i korporacyjnych.

Trzy wymienione zmiany stanowią poważne, wręcz rewolucyjne zmiany w naszym badaniu:

1) wspólne drzewko prezentacyjne dla witryn i aplikacji

2) wdrożenie pomiaru stream

3) zmiany w zasadach grupowania witryn

Podwójna kategoryzacja
Poważnym problemem dotyczącym prezentacji wyników badania są kategorie tematyczne. Dotychczas każda witryna, serwis, strona należy do jednej z 19. kategorii tematycznych. Przyporządkowanie takie ma w zamyśle pomagać mediaplanerom w tematycznym dopasowaniu reklam do treści zawartych na stronie. Obowiązujący podział dotyczy jednak zarówno tematyki witryn (np. sport. pogoda, motoryzacja), jak i ich funkcjonalności (np. blogi, serwisy wideo, aukcje). Każdy, kto stanął przed koniecznością skategoryzowania bloga o tematyce sportowej (kategoria „blog” czy „sport”) lub serwisu z ogłoszeniami o sprzedaży samochodów ( „e-commerce” czy „motoryzacja”) rozumie ten dylemat. Rozsądne wydaje się więc stworzenie podwójnej kategoryzacji, gdzie wszystkie witryny podlegałyby zarówno kategoryzacji pod względem tematu, jak i drugiej, równoległej kategoryzacji, pod względem rodzaju serwisu.

Tego typu podwójne przyporządkowywanie witryn pozwoliłoby znacznie lepiej definiować reklamodawcom i domom mediowym otoczenie kontentowe kampanii reklamowej. Zmiana kategoryzacji – wbrew pozorom – wymaga jednak znacznych nakładów pracy zarówno ze strony agencji badawczej, jak i po stronie wydawców i klientów. Zostaną najprawdopodobniej wdrożone po uporaniu się z obecnie wprowadzanymi, wcześniej opisanymi zmianami,

Non-PC
Wymienione zmiany w obszarze prezentacyjnym Badania nie zmieniają wyników pomiaru dla poszczególnych domen. Pomiar ruchu na poszczególnych domenach odbywa się od wielu lat w ten sam sposób. Ale tu też czekają nas niebawem poważne zmiany. Jednym z powodów jest rosnący udział ruchu w sieci z urządzeń zwanych non-PC. Mamy tu na myśli zarówno smartfony i tablety, jak i bardziej „egzotyczne” urządzenia, jak telewizory podpięte do sieci, konsole do gier oraz rosnącą gamę innych urządzeń domowych będących coraz częściej także terminalem internetowym. Choć na razie wszystkie te urządzenia nie generują istotnej części ruchu w sieci, to należy być gotowym na objęcie ich pomiarem, gdy przekroczą próg 5 proc. odsłon w sieci.

Osobny pomiar internetu mobilnego będzie bardzo poważnym rozszerzeniem Badania. Warto jest dodać, że badanie mobilne jest znacznie trudniejsze technicznie od pomiaru tradycyjnego internetu oraz znacznie trudniej je sfinansować. Niemniej konieczność jego uruchomienia nie ulega wątpliwości, a dyskusja na ten temat dotyczy odpowiedzi na pytanie „kiedy?” a nie „czy uruchamiać?”. Objęcie badaniem pozostałych urządzeń dzisiaj nie jest już takie oczywiste a ewentualna decyzja o ich uwzględnieniu w pomiarze należy w rzeczywistości do samych internautów – jeśli zaczną z nich intensywnie korzystać, PBI będzie po prostu zmuszone do uwzględnieniu ich w Megapanelu.

Brief.pl - jedno z najważniejszych polskich mediów z obszaru marketingu, biznesu i nowych technologii. Wydawca Brief.pl, organizator Rankingu 50 Kreatywnych Ludzi w Biznesie.

BRIEF