Mentoring wspiera odwagę biznesową kobiet

Ekonomia to dyscyplina męska – zarówno w zakresie teorii, jak i w praktyce. Wśród około 90 laureatów nagrody Nobla przyznawanej od 1969 roku, w dziedzinie ekonomii tylko dwie zostały przyznane kobietom. Udział ekspertek cytowanych w mediach ekonomicznych to ok. 25 proc., podobny odsetek – 21 proc. – stanowią kobiety występujące na największych konferencjach biznesowych w Polsce w charakterze prelegentek. Panie zdecydowanie rzadziej występują też w roli autorów publikacji ekonomicznych – stanowią jedynie 8 proc.^* 

Mniejszy udział kobiet widoczny jest także w obszarze zarządzania biznesem – choć co trzecia działalność w Polsce zakładana jest przez kobietę, co plasuje nasz kraj w europejskiej czołówce, a 8% firm działających dłużej niż 3 lata jest w damskich rękach, to nadal jedynie co piąty prezes lub dyrektor zarządzający firmą jest w Polsce płci żeńskiej.

Przyczyną dominacji panów w biznesie z pewnością nie są niższe kwalifikacje kobiet. W ostatnich kilkunastu latach kobiety stanowiły ponad 60 proc. absolwentów uczelni wyższych w Polsce. Wydaje się zatem, że ścieżka kobiecej kariery biznesowej jest trudniejsza i wymaga od kobiet większego niż w przypadku mężczyzn wysiłku, szczególnie od pewnego poziomu stanowisk zajmowanego w organizacji. Dodatkowo często wiąże się z koniecznością pokonania przekonań i stereotypów ograniczających rozwój zawodowy kobiet.

Co ogranicza kobiety?

Kobiety często stają przed wyborem – praca albo dzieci. Jeśli wybierają zobowiązania rodzinne, to -zwłaszcza w przypadku pracy na etat- zwykle na kilka miesięcy lub lat wypadają z rynku pracy i w konsekwencji zmniejszają się ich możliwości awansu. Potwierdzają to badania firmy doradczej McKinsey & Company z których wynika, że na 100 awansowanych na stanowiska kierownicze panów, awansuje się jedynie 72 panie. Tym samym spora część kobiet pozostaje na poziomie niższych struktur w firmowej hierarchii. ^**

Konieczność godzenia roli zawodowej i rodzicielskiej to jednak nie jedyny czynnik utrudniający rozwój karier kobiet w biznesie.  Kobietom często brakuje pewności siebie. Z badań przeprowadzonych przez Fundację Sukces Pisany Szminką ^***, wynika, że brak pewności siebie powstrzymuje aż 16,5% ankietowanych pań przed założeniem własnej firmy. Jednocześnie 24% respondentek upatruje w prowadzeniu własnego biznesu szansy na zwiększenie swojej niezależności, a 17% zwiększenia wpływu własny czas pracy i większej elastyczności w tym zakresie.  W tym miejscu warto nadmienić, że  z badań przeprowadzonych przez Jacka Zengera^**** wynika, że u kobiet pewność siebie rośnie wraz wiekiem, wykształceniem i nabywanym doświadczeniem, podczas gdy u mężczyzn utrzymuje się na podobnym poziomie przez cały okres trwania ich kariery.

Z czego wynika brak pewności?

U podstaw wspomnianej niepewności leżą w dużej mierze nieświadome uprzedzenia (ang. unconscious bias) kobiet, wynikające z podświadomych nastawień i stereotypów.  Jednym z takich uprzedzeń może być wciąż mocno obecne w naszej kulturze przekonanie, że przedsiębiorczość to męska domena, a kobiety nie są stworzone do prowadzenia biznesu, gdyż ich naturalnym środowiskiem, w którym powinny się realizować, są dom i rodzina.

Z tego względu, aby móc uwierzyć we własny potencjał i podjąć działania, dla kobiet ważne są pozytywne przykłady i wiara w możliwości innych kobiet, które odnisły sukces w danej dziedzinie, ponieważ to również niewystarczająca widoczność kobiecych wzorców w gospodarce i biznesie stanowi podświadomą barierę rozwoju kobiecych karier i przedsiębiorczości ^***** .

Mentoring wspiera rozwój zawodowy kobiet 

Z uwagi na niedobór kobiecych wzorców ról w zarządzaniu, bardzo przydatne jest mentoringowe wsparcie kobiet przez inne kobiety z doświadczeniem zawodowym i życiowym, które osiągnęły sukces. Zdaniem Anny Rulkiewicz, CEO Grupy Lux Med. najlepiej radzą sobie w biznesie panie, które miały okazję skorzystać z doświadczenia znajomych przedsiębiorczych kobiet, które uczyły je przywództwa, oraz mentorów wzmacniających ich pewność siebie.

Posiadając ponad 20 lat doświadczenia na wysokich stanowiskach menadżerskich i zarządczych oraz będąc akredytowaną międzynarodowo mentorką i executive coachem, często pracuję zarówno z kobietami pełniącymi role liderskie lub przygotowującymi się do objęcia stanowisk menadżerskich bądź do odejścia z etatu i rozwinięcia własnej firmy. Niejednokrotnie poruszane podczas sesji mentoringowych wyzwania moich mentees to łączenie roli mamy i menadżera oraz planowania pracy w sposób umożliwiający pogodzenie i osiągnięcie satysfakcji osobistej z pełnienia obu ról. To jednak także tematy związane z potrzebą zarządzania w zgodzie z własnymi wartościami, zwiększeniem efektywności osobistej lub umiejętności prowadzenia trudnych i skutecznych rozmów, rozumienia narzędzi biznesowych, a także podejmowania odważnych decyzji.

Z moich obserwacji pochodzących z prowadzonych procesów mentoringowych wynika, że mentoring dodaje odwagi, ale także daje poczucie większego bezpieczeństwa w podejmowaniu wyzwań i daje możliwość zyskania szerszej perspektywy przed podjęciem istotnych decyzji. Stwarza przestrzeń do bezpiecznej komunikacji, przepracowania emocji, szczerego feedbacku i sparringu. Mentor daje wsparcie Human To Human  – obecność, uważność, empatię. Jest to szczególnie ważne w obecnych czasach pracy hybrydowej, nierzadko potęgującej poczucie izolacji.

Kobiety na stanowiskach menadżerskich i właścicielki firm, z którymi miałam możliwość współpracować w ramach procesów mentoringowych, a także dzielić się własnymi doświadczeniami z biznesu i bycia rodzicem trojki dzieci, często podkreślają – podsumowując naszą współpracę- że mentoring zwiększa ich motywację do podejmowania odważniejszych decyzji i daje impuls do dalszego, odważnego rozwoju. Ponadto pozwala im zyskać szersze lub nowe spojrzenie na ich własną sytuację bądź wyzwania, z którymi się mierzą i uspokoić emocje. Podczas sesji mentoringowych mentees mogą się w razie potrzeby przygotować się do stresujacych spotkań i przećwiczyć wybrane sytuacje w bezpiecznych warunkach. Korzyści z mentoringu są zatem wielowymiarowe – zarówno dla samego mentee, dla społeczeństwa, jak i dla gospodarki. 

Źródła:

*Grand Thornton, raporty “Women in Business 2020”, “Women in Business 2022”  oraz S.Dębowska-Lenart, M.P. Wasyluk “FemBook 2022”

**McKinsey & Company, Women in the Workplace 2021

***Raport Fundacji Sukces Pisany Szminką RAPORT BIZNESWOMAN ROKU Polki chcą być przedsiębiorcze, 2021, N= 529

**** Zenger, J. (2018). The Confidence Gap In Men And Women: Why It Matters And How To Overcome It .

*****Mavin, S., & Williams, J. (2013). Women’s impact on women’s careers in management: Queen Bees, female misogyny, negative intra-relations and solidarity behaviours.

Małgorzata Warda, MBA

Trener i praktyk biznesu, akredytowany coach i mentorka liderów z certyfikacją European Mentoring & Coaching Council, wykładowca MBA. 

Przez ponad 25 lat zdobywała doświadczenie w globalnych korporacjach na wysokich stanowiskach zarządczych. Obecnie poprzez szkolenia i mentoring wspiera menadżerów w wyzwaniach biznesowych obejmujących w szczególności zarządzanie zespołem i zmianą, skuteczną komunikację interpersonalną i matematykę handlowo-biznesową. Prowadzi firmę szkoleniowo-doradczą Warda & Partners (www.wardateam.com). Projektuje struktury zespołowe, strategie i procesy biznesowe dla organizacji, a także wspiera osoby indywidualne w rozwoju ich ścieżki kariery.

Profil LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/malgorzata-warda/

Autorka jest mentorką w Klubie Mentorek Sieci Przedsiębiorczych Kobiet, który jest realizowany w ramach programu Biznes w Kobiecych Rękach finansowanego przez Citi Foundation i Fundację Citi Handlowy.