Legalni bukmacherzy w Polsce. Jak obecnie wygląda rynek zakładów

Bukmacherzy na polskim rynku w liczbach

Na początku 2022 r. zezwolenie na organizowanie zakładów wzajemnych w Polsce posiadają 23 spółki. Wszystkie te firmy mogą oferować zakłady bukmacherskie przez Internet, a tylko 11 może działać także przez punkty stacjonarne. Nie wszyscy bukmacherzy rozpoczęli jednak świadczenie usług. W rzeczywistości zakłady bukmacherskie można obecnie obstawiać u 19 licencjonowanych operatorów.
Liderem branży od lat jest STS, który wedle szacunków kontroluje już niemal połowę legalnego rynku zakładów. Zgodnie z raportem Stowarzyszenia Graj Legalnie w 2020 r. STS posiadało 45,8% udziałów w rynku, drugi wynik osiągnęła Fortuna – 27,8%, a trzeci forBET – 6,6%. Kolejne miejsca za podium zajęli: Betclic, LV Bet, Betfan, Totolotek, Totalbet i Etoto. Pozostali bukmacherzy mieli w tym czasie udział w rynku na poziomie 3,7% – trzeba jednak pamiętać, że sytuacja jest bardzo dynamiczna. W 2020 r. obroty legalnych bukmacherów wyniosły więcej niż 7,2 mld zł, a podatek od zakładów bukmacherskich, jaki wpłynął do kasy państwa, wyniósł ponad 800 mln zł. Warto też zaznaczyć, że na rozwoju bukmacherów korzystają inne branże, zwłaszcza polski sport. W 2020 r. sponsoring sportu bukmacherów oznaczał 33 mln zł dla rodzimych drużyn, lig i wydarzeń sportowych.
Niestety legalna działalność bukmacherska jest rentowna tylko dla największych – w 2020 r. zysk z działalności wypracowały tylko STS, Fortuna i forBET. Ogromnym problemem pozostaje tzw. szara strefa, której wielkość szacowana jest przez ekspertów nawet na 50% całego rynku hazardowego w Polsce. Nielegalni bukmacherzy to dla budżetu państwa coroczna strata kilkuset milionów złotych, a dla legalnych operatorów – konieczność działania w warunkach nieuczciwej konkurencji.

Jak założyć firmę bukmacherską w Polsce?

Dokumentem, który stanowi, na jakiej zasadzie mogą działać w Polsce bukmacherzy, jest znowelizowana w grudniu 2016 r. ustawa hazardowa („Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych”). Zgodnie z jej zapisami, legalne są zarówno zakłady bukmacherskie organizowane w punktach naziemnych, jak i online, jednak do ich urządzania niezbędne jest zezwolenie wydawane przez Ministra Finansów. Jego zdobycie nie jest łatwą sprawą. Taka możliwość dostępna jest tylko dla spółek akcyjnych i spółek z.o.o., których kapitał zakładowy wynosi co najmniej 2 miliony złotych. Firma, która stara się o licencję musi spełniać wiele wymogów, w tym dotyczących osób z nią powiązanych. Ustawa hazardowa dopuszcza możliwość wydania zezwolenia także spółkom zagranicznym, o ile ich siedziba znajduje się w obszarze należącym do UE lub EFTA (muszą one jednak spełnić dodatkowe wymogi).

Potencjalny bukmacher musi przygotować wiele dokumentów i wykazać, w jaki sposób zapewni bezpieczeństwo usługi. Szczególnie ważne są procedury dotyczące weryfikacji wieku i tożsamości graczy. Wnioskodawca musi też pokryć wysokie koszty uzyskania zezwolenia, a także zapewnić wymagane zabezpieczenia finansowe. Ponadto powinien uzbroić się w cierpliwość, ponieważ decyzja może zostać wydana do pół roku od złożenia wniosku. Jeśli zezwolenie zostanie wydane, jego termin ważności wynosi 6 lat z możliwością przedłużenia.

Nielegalne zakłady bukmacherskie

Ustawa hazardowa nie tylko określa, kto i jak może organizować zakłady bukmacherskie, ale też przewiduje mechanizmy przeciwdziałania nielegalnemu hazardowi. Bukmacherzy, którzy działają bez zezwolenia, narażają się na ogromne konsekwencje prawne, a kary finansowe za korzystanie z ich usług przewidziane są także dla samych graczy (gracz korzystający z usług nielegalnej firmy hazardowej może otrzymać karę w wysokości nawet 120 stawek dziennych, co w najgorszym razie może oznaczać karę w wysokości ok. 3,5 mln zł!). Co więcej, w Polsce od 2017 r. funkcjonuje tzw. rejestr domen zakazanych, w oparciu o który strony internetowe oferujące nielegalnie zakłady bukmacherskie i inne gry hazardowe są blokowane dla użytkowników znajdujących się na terenie Polski.
Znowelizowana ustawa hazardowa sprawiła, że niektórzy internetowi bukmacherzy działający dotąd w naszym kraju bez zezwolenia wystąpili o nie, a część zaprzestała świadczenia tu swoich usług. Jednak nadal bukmacherzy tworzący szarą strefę to problem daleki od rozwiązania.

Podatek od zakładów bukmacherskich

Poza tym, że nielegalni bukmacherzy nie ponoszą kosztów pozyskania zezwolenia i nie muszą spełniać określonych procedur, nie opłacają też polskich podatków. Jeśli chodzi o podatek dedykowany branży bukmacherskiej, zakłady obciążone są na 2 sposoby.
Ustawa hazardowa przewiduje podatek od zakładów bukmacherskich, który wynosi 12% od stawki każdego zawieranego zakładu. Obowiązuje on wszystkie zakłady bukmacherskie niezależnie od ich wyniku (wygrane i przegrane), a za jego odprowadzenie odpowiada bukmacher (to podatek obrotowy). Legalni bukmacherzy pobierają jego kwotę w momencie przyjęcia zakładu (wysokość stawki obniżana jest o 12%).
Zakłady bukmacherskie obowiązuje ponadto podatek od wysokiej wygranej, który wynosi 10% wygranej kwoty. Dotyczy on wygranych, które przekraczają kwotę 2280 zł. Ten podatek także pobiera firma bukmacherska jeszcze przed wypłaceniem graczowi wygranej kwoty.

Rynek pracy w branży bukmacherskiej

W ostatnich latach zakłady bukmacherskie niemal zupełnie przeniosły się do Internetu, a migracja ta mocno zmieniła rynek pracy w branży. Pandemia dodatkowo przyspieszyła zmiany. Wiosną 2020 r. z powodu obostrzeń sanitarnych działalność punktów bukmacherskich została zawieszona, a niektórzy bukmacherzy nie zdecydowali się na ich ponowne uruchomienie (np. Totolotek zlikwidował wszystkie 116 lokali). Z drugiej strony w całym kraju nadal prosperuje ponad 1000 punktów bukmacherskich, w których pracują tysiące osób obsługujących klientów oraz franczyzobiorcy. Punkty naziemne samej Fortuny to praca dla więcej niż 700 osób.
Ponadto skoro branża bukmacherska się rozwija, a przykładowo w STS aż 80% przychodów przynoszą zakłady bukmacherskie online, praca na pewno tu jest. Nad optymalnym działaniem serwisu czuwa cały dział IT, klientów obsługuje np. poprzez czat na żywo (nieraz całodobowo) sztab konsultantów, a dział marketingu pracuje nad wielokanałową promocją. Ważną rolę odgrywają też analitycy ds. ryzyka, których praca koncentruje się na przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom graczy.

Rynek pracy w bukmacherce obejmuje rzecz jasna także takie stanowiska, które są niezbędne niezależnie od tego, czy bukmacher działa online czy stacjonarnie. Przede wszystkim niezbędni są traderzy, którzy wyznaczają i korygują kursy bukmacherskie na poszczególne zdarzenia. Do tego dochodzą pracownicy potrzebni w każdym biznesie – praca czeka na księgowych, HR-owców, prawników, analityków biznesu i wielu innych.

Marketing i reklama bukmacherów

W jaki sposób legalni bukmacherzy promują swoje usługi i budują rozpoznawalność brandu? Reklama zakładów bukmacherskich jest od strony prawnej dość ograniczona, legalni bukmacherzy mają jednak pewne możliwości. I tak, w telewizji w dozwolonych godzinach emitowane są spoty promocyjne. Dużo reklam zobaczyć możemy także w Internecie. Reklamą samą w sobie są lokale stacjonarne, w których przyjmowane są zakłady bukmacherskie. Chociaż taka forma gry jest już w odwrocie, nie bez powodu niektórzy bukmacherzy nadal mocno inwestują w kanał retail. Nowoczesne, przyciągające wzrok punkty przyjmowania zakładów w centrach miast to po prostu świetna wizytówka marki.
Legalny bukmacher ma oczywiście pełne prawo promować się poprzez swoją stronę internetową. Marketing koncentruje się w dużej mierze na oferowaniu różnego rodzaju bonusów bukmacherskich i organizowaniu promocji, np. rankingów typerów, programów lojalnościowych itp. Bukmacherzy docierają do graczy poprzez swoje kanały w mediach społecznościowych, gdzie organizują konkursy, informują o promocyjnych kursach czy ogólnie o wydarzeniach sportowych. Niektórzy prowadzą też blogi z newsami, a nawet całe kanały bukmachersko-sportowe.
W ten sposób dotarliśmy do tematu ambasadorów marki, z których marketing bukmacherów korzysta naprawdę często. Wizerunek utytułowanego i lubianego sportowca podczas kampanii promocyjnych bukmachera na pewno pozytywnie wpływa na rozpoznawalność jego marki. Wymieńmy więc choć kilka ważniejszych nazwisk osób, które były w ten sposób związane z jakąś firmą bukmacherską: Jerzy Dudek (Superbet), Jan Błachowicz (Superbet), Peter Schmeichel (STS), Martin Schmitt (STS), Lukas Podolski (Totolotek), Jakub Błaszczykowski (LV Bet), Mariusz Pudzianowski (Betfan), Marcin Gortat (eWinner).

Bukmacherzy a sponsoring sportu

Jeśli jednak chodzi o marketing bukmacherów, jego najbardziej podstawowe narzędzie to sponsoring sportu. Największe zasługi na tym polu ma bukmacher STS, który koncentruje się na piłce nożnej. Od 2018 r. jest on oficjalnym sponsorem polskiej reprezentacji piłkarskiej (ale sam sponsoring reprezentacji realizuje już od 2014 r.). STS sponsoruje też Lecha Poznań, Jagiellonię Białystok, Cracovię i inne kluby piłkarskie. Poza tym bukmacher jest m.in. oficjalnym partnerem siatkarskiej Plus Ligi, a na swoim koncie ma sponsoring klubów, turniejów i innych inicjatyw z bardzo różnych dyscyplin sportowych (np. koszykówka, e-sport).
Wicelider rynku bukmacherskiego w Polsce także stawia na sponsoring sportu i również głównie na piłkę nożną. Od 2018 r. Fortuna to sponsor tytularny Pierwszej Ligi Piłkarskiej, a od sezonu 2020/2021 – sponsor tytularny Pucharu Polski. Bukmacher sponsoruje też Legię Warszawę i Radomiaka Radom. Fortuna jest ponadto m.in. sponsorem reprezentacji Polski w skokach narciarskich, koszykarskiej Legii Warszawa, KSW, a nawet zupełnie nowych inicjatyw, jak High League (freak fight).
Sponsoring sportu w Polsce najczęściej dotyczy właśnie klubów i lig piłkarskich – tym tropem idą różni bukmacherzy, np. Superbet, LV Bet czy eWinner. Jednak inne dyscypliny sportowe, zwłaszcza tak popularne, jak koszykówka czy siatkówka, nie są przez nich pomijane. Dla przykładu bukmacher eWinner kieruje swój marketing także do fanów żużla, sponsorując Speedway Ekstraligę, 1. Ligę żużlową i Apatora Toruń. Ostatnio sponsoring bukmacherów często obejmuje także esport i MMA.

Co obecnie oferują bukmacherzy?

Same usługi bukmacherów również dynamicznie się rozwijają. Zakłady bukmacherskie można dziś stawiać online, ale też przez innowacyjne aplikacje mobilne, przedmeczowo i na żywo, a praca nad kolejnymi opcjami i udogodnieniami wre.
Zakłady bukmacherskie na sport
Typerzy mogą oczywiście obstawiać najróżniejsze dyscypliny sportowe: piłka nożna, tenis, koszykówka, hokej na lodzie, siatkówka, piłka ręczna, żużel, MMA, boks, sporty zimowe czy wyścigi koni… wymieniać można długo. Zakłady bukmacherskie przyjmowane są także na coraz bardziej popularny esport, a także na tak niszowe w Polsce sporty, jak hurling, surfing czy kabaddi. Co znaczące, aktualnie bukmacherzy udostępniają nawet bardzo rozbudowane zakłady bukmacherskie także na żywo, co wynika z rosnącej popularności typowania wyników meczów w czasie ich trwania.

Niektórzy bukmacherzy nie tylko umożliwiają obstawianie meczów, ale też oglądanie ich transmisji. Darmowy streaming z wielu spotkań dostępny jest m.in. w Fortunie, STS, Betclic, Superbet czy Noblebet. Ponadto typowanie ułatwiają graczom zamieszczane przez bukmacherów obszerne statystyki sportowe i wyniki meczów (także w trybie gry na żywo) czy wizualizacje przebiegu spotkań (match-trackery).

Esport, czyli drużynowa rywalizacja w zakresie grania w wybraną grę komputerową, staje się od pewnego czasu niezwykle popularny – w Polsce i na całym świecie. Bukmacherzy zdecydowanie poprawili swoje oferty na esport podczas pandemii koronawirusa, ponieważ kiedy w świecie sportu niewiele się działo, rozgrywki esportowe szły pełną parą w formule online. Obecnie zakłady bukmacherskie na esport najlepiej przedstawiają się w przypadku topowych gier, tj. CS:GO, LoL i Dota 2, ale obstawiać można również inne tytuły, np. Call of Duty, King of Glory, Overwatch, StarCraft 2, Rocket League, FIFA i wiele innych. Esport typować można przedmeczowo i na żywo, a niejeden bukmacher udostępnia też liczne transmisje z meczów esportowych (np. STS, LV Bet, Totalbet).

Niemal każdy bukmacher ma w swojej ofercie także zakłady bukmacherskie na gry wirtualne (generowane komputerowo). Podstawowy ich rodzaj to zakłady na sporty wirtualne, czyli gry naśladujące prawdziwe dyscypliny sportowe. Obstawiać można np. wirtualną piłkę nożną, tenis, wyścigi konne itp. Inna, równie ciekawa opcja, to zakłady bukmacherskie na wirtualne gry karciane, np. pokera czy blackjacka. W dobie pandemii to szczególnie ważny element oferty bukmacherów – w końcu wirtualne rozgrywki dostępne są w zasadzie bez przerwy i bez względu na wszelkie obostrzenia.

Coraz ważniejsze stają się też zakłady bukmacherskie, które dotyczą wydarzeń, takich jak np. wyniki wybranego programu typu talent-show. Zdecydowanie wyróżniającą się w tym zakresie ofertę posiada bukmacher Betfan, gdzie można znaleźć mnóstwo zakładów na wydarzenia ze świata polityki, show-biznesu, kultury czy nawet dotyczące pogody. Najczęściej są to zakłady długoterminowe.

Zakłady bukmacherskie „na żądanie”

Niejeden bukmacher umożliwia graczom zgłoszenie własnej propozycji zakładu. Najczęściej na stronie znajduje się specjalny formularz (np. „My Bet” w Betfan czy „Custom Bet” w eWinner), za pomocą którego każdy może przesłać swój pomysł na zakład. Wybrane zakłady bukmacherskie dodawane są do ogólnodostępnej oferty.
Jeszcze inaczej działa dość innowacyjna na polskim rynku bukmacherskim opcja „Betbuilder”, która dotyczy tylko sportu. Pozwala ona typerom konstruować specjalne, nawet mocno rozbudowane, a przy tym spersonalizowane zakłady na pojedyncze mecze. Taka funkcjonalność dostępna jest np. u bukmachera Fortuna, Noblebet czy Betfan.
Branża legalnych zakładów bukmacherskich wciąż się rozwija, na rynku dostępnych jest coraz więcej legalnych firm, a bukmacherzy starają się ciągle ulepszać swoją ofertę. Pamiętajmy jednak, że zakłady bukmacherskie to hazard, który nieodłącznie wiąże się z ryzykiem, np. w postaci uzależnienia. Decydując się na grę u bukmachera warto robić to odpowiedzialnie. Zwracajmy także uwagę na wybór firmy bukmacherskiej, ponieważ za grę u nielegalnych bukmacherów przewidziane są bardzo wysokie kary. Firmy wymienione w artykule to legalni bukmacherzy, u których gra jest zgodna z polskim prawem. Zakłady bukmacherskie przeznaczone są tylko dla tych osób, które ukończyły 18 lat.

Źródło: